Τις πρωτοβουλίες του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για την καθολική πρόσβαση των Ατόμων με Αναπηρία και μειωμένη Κινητικότητα, παρουσίασε στη Βουλή η Υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών, αρμόδια για τις Μεταφορές, Χριστίνα Αλεξοπούλου, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της υποεπιτροπής για τα Θέματα των Ατόμων με Αναπηρία της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Ισότητας, Νεολαίας και Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, στην οποία συμμετείχε και ο Γενικός Γραμματέας Μεταφορών, Ιωάννης Ξιφαράς.
Παράλληλα, ανακοίνωσε ότι από την 1η Φεβρουαρίου στην ιστοσελίδα της ΣΤΑΣΥ θα υπάρχει ενεργό link, το οποίο θα ενημερώνει τα Άτομα με Αναπηρία για τυχόν βλάβες στους σταθμούς, που έχουν επίδραση στην προσβασιμότητά τους.
Την ίδια στιγμή, η κυρία Αλεξοπούλου περιέγραψε τον στόχο της κυβέρνησης, τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς να γίνουν 100% προσβάσιμα. Επισήμανε, ταυτόχρονα, ότι πρόσφατα συστάθηκε επιτροπή, η οποία αποτελείται από υπηρεσιακούς παράγοντες και εκπροσώπους αρμόδιων φορέων και της οποίας στόχος της είναι η υποβολή πορίσματος στο οποίο θα περιέχονται προτάσεις για την λήψη κατάλληλων και αναγκαίων μέτρων για τη διασφάλιση καθολικής πρόσβασης των Ατόμων με Αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, συμπεριλαμβανομένων των ΤΑΞΙ και των ΚΤΕΛ.
«Προκειμένου να κινηθούμε με ταχύτητα αποφασίσαμε το σχετικό πόρισμα να παραδοθεί εντός πέντε μηνών», υπογράμμισε χαρακτηριστικά η Υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών και προσέθεσε ότι «μέσω της συγκεκριμένης επιτροπής θα μπει ένα ακόμη λιθαράκι στην προσπάθεια μας να δημιουργηθούν δομές στις μεταφορές, όπου οι πολίτες θα είναι ίσοι μεταξύ ίσων».
Παράλληλα, ξεκαθάρισε ότι η Κυβέρνηση αντιμετωπίζει την προσβασιμότητα ως ύψιστη προτεραιότητα, δεδομένου ότι «αποτελεί δέσμευση του Πρωθυπουργού να κινηθούμε συνολικά, με βάση την αρχή της συμπεριληπτικότητας».
Η κυρία Αλεξοπούλου υπογράμμισε ότι ο νέος Κανονισμός των Επιβατών προβλέπει ότι τα άτομα με αναπηρία ή με μειωμένη κινητικότητα δικαιούνται να επιβιβαστούν, χωρίς καμία άμεση ή έμμεση διάκριση, στα δημόσια οδικά μέσα μεταφοράς (Λεωφορεία και Τρόλεϊ), καθώς επίσης και στα μέσα Σταθερής Τροχιάς (Μέτρο, Τραμ).
Κλείνοντας, η Υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών επισήμανε ότι μέχρι το 2026 θα κυκλοφορούν σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη 1.300 νέα λεωφορεία αντιρρυπαντικής τεχνολογίας, τα οποία θα είναι πλήρως προσβάσιμα, ενώ τα πρώτα 250 λεωφορεία αναμένονται μέχρι το τέλος Απριλίου. «Θέλουμε να αλλάξουμε την κουλτούρα, τον τρόπο που βλέπουν οι πολίτες τα ΜΜΜ, δημιουργώντας πιο ασφαλείς, πιο πράσινες μεταφορές», τόνισε απαντώντας στους βουλευτές.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας της Υφυπουργού Υποδομών και Μεταφορών, Χριστίνας Αλεξοπούλου:
Η κατοχύρωση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία είναι πρωτίστως ένα ζήτημα, το οποίο ανάγεται στην ποιότητα της δημοκρατίας και αποτελεί μια βασική κυβερνητική πολιτική. Είναι ο πιο σημαντικός δείκτης για την ποιότητα της ουσιαστικής δημοκρατίας, και στόχος της Κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι οι συμπολίτες μας να κατακτήσουν επιτέλους την θέση που δικαιούνται στην καθημερινή μας ζωή.
Στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών αντιμετωπίζουμε τη συγκεκριμένη όψη αυτής της κοινωνικής πολιτικής όχι μόνο ως μία αυτονόητη, αλλά και ως μία κεντρική υποχρέωση της Ελληνικής Πολιτείας. Άλλωστε, θυμίζω ότι αποτελεί δέσμευση του Πρωθυπουργού να κινηθούμε συνολικά, με βάση την αρχή της συμπεριληπτικότητας.
Κι αυτό κάνουμε.
Πρόσφατα, με πρωτοβουλία μας συστάθηκε επιτροπή, ώστε να διασφαλιστεί η καθολική πρόσβαση των Ατόμων με Αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, συμπεριλαμβανομένων των ΤΑΞΙ και των ΚΤΕΛ.
Η επταμελής Επιτροπή, της οποίας προεδρεύει ο Γενικός Γραμματέας Ιωάννης Ξιφαράς, αποτελείται από υπηρεσιακούς παράγοντες και εκπροσώπους αρμόδιων φορέων. Προκειμένου να κινηθούμε με ταχύτητα αποφασίσαμε το σχετικό πόρισμα να παραδοθεί εντός 5 μηνών.
Σημειώνω ότι το έργο της θα είναι το εξής:
- η συλλογή, μελέτη και η επεξεργασία στοιχείων, αναφορικά με τα δικαιώματα των επιβατών με αναπηρία στους ευρωπαϊκούς Κανονισμούς.
- η εξαγωγή συμπερασμάτων, διατύπωση θέσεων και υποβολή προτάσεων για την υιοθέτηση των βέλτιστων πολιτικών για την πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, προς τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, αναφορικά με το ανατεθέν σε αυτήν έργο.
- η σύνταξη και η υποβολή πορίσματος στο οποίο θα περιέχονται προτάσεις για την λήψη κατάλληλων και αναγκαίων μέτρων με σκοπό τη διασφάλιση καθολικής πρόσβασης των Ατόμων με Αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, συμπεριλαμβανομένων των ΤΑΞΙ και των ΚΤΕΛ.
Προσδοκούμε ότι και μέσω της συγκεκριμένης επιτροπής θα μπει ένα ακόμη λιθαράκι στην προσπάθεια μας να δημιουργηθούν δομές στις μεταφορές, όπου οι πολίτες θα είναι ίσοι μεταξύ ίσων.
Σας διαβεβαιώνω ότι στο Υπουργείο αντιμετωπίζουμε την προσβασιμότητα ως προτεραιότητα. Δεν έχουμε κάποιο μαγικό ραβδάκι, ώστε μονομιάς να λύσουμε όλα τα προβλήματα, αλλά καθημερινά κάνουμε ένα ακόμη βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο νέος Κανονισμός για τα Δικαιώματα των Επιβατών, ο οποίος χρησιμοποιήθηκε, λανθασμένα, ως ένα «όχημα» προκειμένου η αντιπολίτευση να δημιουργήσει εντυπώσεις.
Για μια ακόμη φορά θα ήθελα από τη Βουλή των Ελλήνων να ξεκαθαρίσω ορισμένα πράγματα:
1ον: Είναι σαφές από τον Κανονισμό ότι τα άτομα με αναπηρία ή με μειωμένη κινητικότητα δικαιούνται να επιβιβαστούν, χωρίς καμία άμεση ή έμμεση διάκριση, στα δημόσια οδικά μέσα μεταφοράς (Λεωφορεία και Τρόλεϊ), καθώς επίσης και στα μέσα Σταθερής Τροχιάς (Μέτρο, Τράμ).
2ον: Η επίμαχη διάταξη στην οποία στηρίχθηκε η αντιπολίτευση, αφορά επί του πρακτέου στη διαχείριση ελάχιστων περιπτώσεων μεταφοράς Ατόμων με Αναπηρία, σε λεωφορεία παλαιότερης τεχνολογίας, Υπεραστικά και Τουριστικά Λεωφορεία και πιο συγκεκριμένα την είσοδο και μεταφορά εντός των οχημάτων των αναπηρικών αμαξιδίων.
3ον: Θέλω να ξεκαθαρίσω – για να γίνει σε όλο το Σώμα σαφές – ότι στα μέσα Σταθερής Τροχιάς, δηλαδή στο Μετρό, το Τραμ, τον Προαστιακό και στο σύνολο των τρένων, η προσβασιμότητα είναι στο 100%, ενώ εργαζόμαστε προκειμένου το Σύνολο των Μεταφορών να γίνει πλήρως προσβάσιμο!
Για να προλάβω τους συναδέλφους, δεν υποστηρίζω ότι όλα τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς είναι πλήρως προσβάσιμα σήμερα. Υπάρχουν ζητήματα, αλλά προσπαθούμε να τα επιλύσουμε. Δεσμευόμαστε ως πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, να προχωρήσουμε σε νομοθετικές ρυθμίσεις και πρωτοβουλίες, πάντα σε συνεργασία με τους Συλλόγους των ΑμεΑ, όπως την Ε.Σ.Α.μεΑ. (Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία), με την οποία είμαστε σε στενή επαφή και επικοινωνία, για τη βελτίωση της καθημερινότητάς τους και ειδικά της προσβασιμότητας.
Προφανώς έχουμε αρκετό δρόμο να διανύσουμε ακόμα, ώστε τα Άτομα με Αναπηρία να μπορούν να απολαμβάνουν μετακινήσεις με ασφάλεια και χωρίς εμπόδια, όπως αρμόζει, ως ισότιμοι συμπολίτες μας. Η αλλαγή έχει ξεκινήσει.
Για παράδειγμα τα 250 πρώτα ηλεκτρικά λεωφορεία αντιρρυπαντικής τεχνολογίας, τα οποία θα κυκλοφορούν στους δρόμους Αθήνας και Θεσσαλονίκης μέχρι τις 30 Απριλίου του 2024, διαθέτουν όλες τις απαραίτητες υποδομές, ώστε να επιβιβαστούν Άτομα με Αναπηρία και με μειωμένη Κινητικότητα. Τονίζω ότι μέχρι το 2026 θα κυκλοφορούν 1.300 αντιρρυπαντικής τεχνολογίας λεωφορεία, οπότε ο στόλος του ΟΑΣΑ και του ΟΑΣΘ θα έχει ανανεωθεί σημαντικά και ουσιαστικά θα υπάρχει πλήρης προσβασιμότητα συνολικά.
Θα ήθελα επίσης να θυμίσω ότι με τον νέο Κανονισμό για τα Δικαιώματα των Επιβατών αυξάνονται τα διοικητικά πρόστιμα και οι αποζημιώσεις (από 150€ – 3.000€) για την ανεμπόδιστη μεταφορά ΑΜΕΑ, τόσο από ιδιωτικές εταιρείες μεταφορών, όσο και από Δημόσιους Φορείς συγκοινωνιών. Στόχος μας φυσικά δεν είναι να συλλέγουμε πρόστιμα, αλλά να προλαμβάνουμε και να αποφεύγουμε περιστατικά διακρίσεων προς τους συμπολίτες μας με κινητικά προβλήματα, ώστε να προστατεύονται αποτελεσματικότερα τα δικαιώματά τους στη μετακίνηση. Διαμορφώνουμε έτσι μια «ασπίδα προστασίας» απέναντι σε ανάρμοστες συμπεριφορές και διακρίσεις.
Στην ίδια Υπουργική Απόφαση αναφέρεται η υποχρέωση όλων των αρμόδιων φορέων, ιδιωτικών και δημοσίων, να μεριμνούν για τη συνεχή εκπαίδευση του προσωπικού τους, αναφορικά με την εξειδικευμένη παροχή βοήθειας, την αρμόζουσα συμπεριφορά και την αναγκαία μέριμνα προς τα ΑμεΑ.
Σε ότι αφορά τη διευκόλυνση της κινητικότητάς τους στις αστικές συγκοινωνίες, βρίσκεται ήδη σε στάδιο υλοποίησης, εφαρμογή που θα επιτρέπει στα ΑμεΑ να κλείνουν μέσω της ιστοσελίδας της ΟΣΥ ραντεβού για τις μετακινήσεις τους, με την εξυπηρέτησή τους να γίνεται από τρία ειδικά λεωφορεία.
Ταυτόχρονα, αξιοποιούνται στο έπακρο οι υπάρχουσες δυνατότητες του στόλου: 1.100 λεωφορεία διαθέτουν ήδη χειροκίνητες ή ηλεκτροκίνητες ράμπες, για την εξυπηρέτηση των συμπολιτών μας με κινητικά προβλήματα. Αντίστοιχη πρόβλεψη έχει γίνει και για τα οχήματα των ΚΤΕΛ που εκτελούν δρομολόγια στις περιαστικές γραμμές του συγκοινωνιακού δικτύου.
Παράλληλα, ο ΟΑΣΑ έχει ανασχεδιάσει την κεντρική ιστοσελίδα του ώστε να είναι προσβάσιμη σε τυφλούς, ενώ η εφαρμογή τηλεματικής θα παρέχει ενημέρωση των επιβατών για την διαθεσιμότητα των προσβάσιμων σε ΑΜεΑ λεωφορείων, ώστε να γνωρίζουν εάν το όχημα που θα προσεγγίσει στη στάση διαθέτει εξοπλισμό και εάν η θέση ΑΜεΑ είναι κατειλημμένη. Να σημειωθεί ότι λειτουργούν ήδη 400 ειδικές πλατφόρμες σε στάσεις λεωφορείων και τρόλεϊ.
Τέλος, στη Θεσσαλονίκη με τη σύναψη και υλοποίηση σχετικής σύμβασης μεταξύ ΟΣΕΘ και ΚΤΕΛ, εξασφαλίζεται η τήρηση των συμφωνηθέντων μέτρων για την ενίσχυση της προσβασιμότητας στα λεωφορεία χωρίς προβλήματα.
Γνωρίζουμε ότι ο δρόμος είναι μακρύς, η δουλειά μας πολλή και στα μεγάλα αλλά και στα μικρά, ώστε τα ΜΜΜ να γίνουν πλήρως προσβάσιμα. Πρόκειται, όμως, για μία επιδίωξη, που είναι σταθερή και πολυμέτωπη και η οποία από τη μία πλευρά απαιτεί την εγρήγορση τη πολιτείας, προϋποθέτει όμως και την κινητοποίηση ολόκληρης της κοινωνίας.
