Ο άνθρωπος είναι το μόνο ον στον πλανήτη που χρειάζεται πρόσθετη ενέργεια για να επιβιώσει. Όλη η υπόλοιπη πλάση επιβιώνει και εξελίσσεται με την ενέργεια που πηγάζει από τους φυσικούς νόμους. Στη διάρκεια τόσων δισεκατομμυρίων χρόνων από μόνη της η φύση αναπλάθει τη ζωή. Ο άνθρωπος, αυτό το χαρισματικό ον, αντί να λεηλατεί τους πόρους του πλανήτη και να διαταράσσει τις ισορροπίες του, θα έπρεπε να είχε εναρμονιστεί με τις δυνάμεις της φύσης και να τις αξιοποιεί για την επιβίωσή του χωρίς να καταστρέφει την ίδια τη ζωή και τις δυνατότητες της αρμονικής της εξέλιξης.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις, με τα σημερινά δεδομένα το 2050 η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα θα είναι αυξημένη κατά 50% της σημερινής. Αυτό σε λιγότερο από τριάντα χρόνια από τώρα! Το στοιχείο αυτό, το οποίο μας «έρχεται» από το μέλλον (πρόβλεψη), θα μπορούσε κανείς να πει, πολύ απλά, ότι δεν πηγάζει από τις πραγματικές απαραίτητες ανάγκες της ζωής, αλλά από αυτές που δημιουργούν συνεχώς κάποιοι αόρατοι μηχανισμοί συμφερόντων λεηλατώντας και σπαταλώντας αυτά που η ίδια η φύση και ο πλανήτης μπορεί να προσφέρει.
Επιγραμματικά μόνο να πούμε ότι, παρά τις δυσοίωνες προβλέψεις για την κλιματική αλλαγή, οι πετρελαϊκές εταιρείες στον κόσμο συνεχίζουν να δραστηριοποιούνται -ή και να αυξάνουν τη δραστηριότητά τους- σταθερά και επικίνδυνα. Οι εξορύξεις και οι έρευνες των υδρογονανθράκων συνεχίζονται, αντί να μειώνονται. Οι αγωγοί και τα δίκτυα φυσικού αερίου κατακλύζουν τις χώρες. Για μας, όλα δείχνουν ότι από τη μια η Ελλάδα, παρά τις αντιδράσεις, μπαίνει δυνατά στο παιχνίδι των εξορύξεων υδρογονανθράκων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, και από την άλλη ακολουθεί μια αλλοπρόσαλλη πολιτική και τακτική σε ό,τι αφορά στις ΑΠΕ και στο ενεργειακό μείγμα της χώρας, με την πλήρη ιδιωτικοποίηση/εμπορευματοποίηση της ηλεκτρικής ενέργειας, με το target model των χρηματιστηρίων και το ολιγοπώλιο των εταιρειών.
Το νούμερο, που αναφέρεται στην πρόβλεψη, είναι εντυπωσιακό. Η λογική λέει ότι στόχος όλων θα έπρεπε να είναι η μείωση της ζήτησης και της κατανάλωσης∙ πρωτίστως η μείωση της σπατάλης. Η μόνη επιδότηση, που έπρεπε να υπάρχει, είναι στη μείωση της κατανάλωσης και σε καμιά περίπτωση στην παραγωγή. Η πλήρης εμπορευματοποίηση/ιδιωτικοποίηση της ενέργειας αντικειμενικά οδηγεί στην αύξηση της ζήτησης και της κατανάλωσης, γιατί αυτό συμφέρει στους παραγωγούς, που επιδιώκουν -και επιτυγχάνουν- την αύξηση των κερδών τους. Με βάση αυτό και μόνο το στοιχείο, η λογική λέει ότι κάτι δεν πάει καλά και πρέπει να το αλλάξουμε. Ο οικονομικός ανταγωνισμός, το κέρδος και τα συμφέροντα σπρώχνουν τα πράγματα διαρκώς στην αντίθετη πλευρά της λογικής. Η ενέργεια αντιμετωπίζεται ως ένα κοινό αθώο καταναλωτικό «αγαθό», και όχι ως έμμεση απειλή για την ίδια τη ζωή, τη ζωή στη φύση και στον πλανήτη, άρα και τον άνθρωπο. Κι αυτό είναι το λάθος που γίνεται μέχρι σήμερα από τους κυβερνώντες!
Το συμπέρασμα: Χρειαζόμαστε ένα εγερτήριο, ένα νέο μοντέλο στη διαχείριση της ενέργειας και έναν καινούργιο τρόπο για να μοιραζόμαστε τον πλανήτη∙ με αλλαγή του τρόπου παραγωγής και κατανάλωσης, αλλαγή του τρόπου λειτουργίας της κοινωνίας και της οικονομίας, αλλαγή του τρόπου ζωής. Χρειαζόμαστε εξοικονόμηση με πιο αποτελεσματική χρήση της ενέργειας, με αύξηση της αποδοτικότητας της βιομηχανίας, με εξοικονόμηση στα κτίρια και θωράκιση των σπιτιών, με τη βελτίωση στο σύστημα των μεταφορών μειώνοντας την ανάγκη για χρήση, μειώνοντας γενικά τις ανάγκες μας. Χρειαζόμαστε διάλογο, πολύ διάλογο!
Λαμία, 11.6.2023
Στέφανος Σταμέλλος
